Een nat jaar uitgelegd in grafieken
Het afgelopen jaar was erg nat. In juni sprak het KNMI al over de natste 12 maanden aaneen ooit gemeten. Ook in de tweede helft van het jaar hielden storm en hoosbuien aan. Ook de Rijn stond het afgelopen jaar lang hoog. Met veel meer hoogwatergolven dan in een normaal jaar. Door de vele neerslag en de hoge rivierwaterstanden heeft ons gebied ook te maken met langdurig hoge grondwaterstanden. Hoe zie je dit terug in de grafieken? Hydroloog Jan van de Braak legt het uit met voorbeelden uit de Betuwe.
Neerslag in de Betuwe
In de grafiek hiernaast zie je hoeveel neerslag er de afgelopen jaren in de Betuwe viel. Jan: ‘Het is lastig te zien in de grafiek. Maar als je goed kijkt zie je dat er vooral vanaf oktober 2023 flink veel meer neerslag is gevallen. 2021 was een normaal jaar met 874 mm neerslag. 2023 was al een zeer nat jaar met 1143 mm neerslag. In de eerste helft van 2024 telden we al 601 mm. De tweede helft van dit jaar was iets droger. Tot en met half december is er dit jaar iets meer dan 1000 mm neerslag gevallen.’
Rivierwaterstanden bij stuw Driel
De rode lijn in deze grafiek geeft de waterhoogte weer van de Nederrijn ten westen van stuw Driel. Jan: ‘In het najaar van 2023 stond de rivier nog op streefpeil. Daarna ging de rivier snel omhoog. En zoals je in de grafiek ziet bleef hij relatief lang hoog. Veel pieken volgden elkaar in snel tempo op. De combinatie van neerslag en hoogwater leidde ook tot wateroverlast op de Linge in januari 2024. In andere jaren daalde de rivier in het voorjaar weer. Maar in 2024 bleef de waterstand lang hoog. De rivierstanden zakten eigenlijk niet tot de normale waarden. Pas in augustus daalde de rivierstand
Grondwaterstanden
In de grafiek van stuw Driel zien we ook veel pieken in de grondwaterstand (in de groene lijn). Jan: ‘Deze pieken komen door de vele neerslag en hoge rivierwaterstanden. Je ziet daarom ook dat de groene en blauwe lijn gelijkop oplopen. In de grafiek hiernaast zie je dit nog beter terug; een grafiek met grond- en oppervlaktewaterstand. In dit deel van ons beheergebied viel in juli op één dag bijna 50 mm neerslag. Grondwaterstanden liepen op tot zelfs een meter boven normaal in juli 2024. Ook in de oppervlaktewaterstanden zie je stijgingen. Deze zijn wel beperkt gebleven tot circa 40 cm boven zomerpeil.’ Er was geen wateroverlast vanuit het oppervlaktewater maar mogelijk wel door hoge grondwaterstanden.