PFAS in het beheergebied van Waterschap Rivierenland
De afgelopen jaren hebben we in een groot deel van de Alblasserwaard PFAS aangetroffen in water en bodem. Ook in andere delen van het rivierengebied komen PFAS-stoffen voor. PFAS is een verzamelnaam voor duizenden verschillende stoffen die een risico vormen voor mens en milieu. Voorbeelden zijn PFOS, PFOA en GenX. Er zijn veel zorgen rondom PFAS. Regelmatig verschijnen er berichten in de media over PFAS. Wij begrijpen de zorgen die er leven. Deze stoffen horen niet thuis in water en bodem.
Op alle meetpunten voor oppervlaktewater treffen we PFAS aan
Sinds 2018 doen we onderzoek naar PFAS. We meten op verschillende punten in het rivierengebied. In het begin alleen in de Alblasserwaard. Later hebben we ons meetnetwerk uitgebreid naar het hele rivierengebied. De meetdata staan onderaan deze webpagina. Op alle meetpunten vinden we PFAS. Uit voorzorg raadde de GGD in 2021 het eten van vis uit de Alblasserwaard af. Het bericht hierover en meer actuele berichten, bijvoorbeeld over eieren, vindt u op de website van de GGD. Kijk bij 'veelgestelde vragen'.
Wat betekenen de PFAS-waarden voor zwemmen in het rivierengebied
Dit jaar hebben we in alle officiële zwemplassen in ons beheergebied vóór het zwemseizoen twee PFAS-metingen verricht. In onderstaande kaart staan de meest recente meetwaarden van deze zwemplassen. De meetwaarden voor PFAS zijn uitgedrukt in PEQ-waarden. PEQ is een optelling van meerdere soorten PFAS. In april 2024 heeft het RIVM de risicogrens bepaald voor PFAS in zwemwater. De risicogrens is 280 nanogram PEQ per liter. Op alle officiële zwemlocaties in het beheergebied van Waterschap Rivierenland liggen de PEQ-waarden onder de risicogrens van het RIVM.
De provincies controleren de kwaliteit van het zwemwater. Zij gebruiken daarvoor de metingen van het waterschap en de risicogrens van het RIVM. Als het nodig is, geeft de provincie een negatief zwemadvies voor een bepaalde zwemlocatie. Actuele informatie over de officiële zwemplassen staat op www.zwemwater.nl.
Het PFAS-probleem beperkt zich niet tot het rivierengebied
Daarom werken we samen met regionale en nationale partners, zoals de Unie van Waterschappen, gemeenten, provincies en het RIVM. Ieder vanuit zijn eigen deskundigheid en verantwoordelijkheid. De samenwerking heeft er ook toe geleid dat er nu een centraal informatiepunt PFAS online is. Inwoners kunnen nu op één plek terecht voor informatie en nieuws over PFAS: www.pfasinfo.nl.
Waterschap Rivierenland dringt aan op een PFAS-verbod
De verontreiniging van water en bodem met PFAS moet stoppen. Samen met andere waterschappen dringen we aan op een verbod op alle PFAS. Zodat deze stoffen niet meer in het milieu komen. Als waterschappen ondersteunen we dan ook het initiatief van het rijk om tot een totaalverbod op PFAS te komen. Zie bijvoorbeeld het nieuwsbericht van de Unie van Waterschappen van 30 augustus 2023.
Nederland heeft een verbod op PFAS gevraagd
Begin 2023 heeft Nederland, samen met Denemarken, Duitsland, Noorwegen en Zweden bij het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen een voorstel ingediend om alle PFAS te beperken. Dit voorstel moet op termijn leiden tot een verbod op het gebruik en de productie van deze stoffen.
Meetgegevens PFAS in het rivierengebied
We meten niet alleen in officiële zwemplassen maar ook op andere locaties om verspreiding van PFAS in water in kaart te brengen. Hieronder staat een overzicht van structurele meetpunten. Dit overzicht in Excel toont data van zowel structurele als incidentele meetpunten.
De meetwaarden van GenX, PFOA en PFOS zijn hieronder weergegeven per regio. De concentraties zijn in nanogram per liter (ng/l).
Meer informatie
- Bekijk hier het Centraal informatiepunt PFAS Zuid-Holland Zuid
- Lees hier informatie van het RIVM.
- Lees hier informatie van de Unie van Waterschappen.
- Lees hier informatie van de Provincie Zuid-Holland.
- Lees hier informatie van gemeente Alblasserdam.
- Lees hier informatie van gemeente Dordrecht.
- Lees hier informatie van gemeente Papendrecht.