Incident op afvalwaterzuivering onderstreept belang van PFAS-verbod

Begin juni heeft Waterschap Rivierenland extreem hoge PFAS-waarden gemeten in afvalwater dat kwam van een bedrijf dat loost op de afvalwaterzuivering in Weurt. PFAS is een verzamelnaam voor verschillende stoffen die een risico vormen voor mens en milieu. De Omgevingsdienst Regio Nijmegen heeft contact opgenomen met het betreffende bedrijf. Daarop stopte het bedrijf met het proces dat verantwoordelijk leek voor de lozing van PFAS-houdend afvalwater. Uit recent onderzoek blijkt nu dat het aannemelijk is dat de lozingen van dit bedrijf de oorzaak zijn van een probleem met PFAS op de zuivering in Weurt. 

Sinds enkele jaren was er regelmatig veel schuimvorming op de zuivering in Weurt
Het waterschap nam op verschillende plaatsen monsters. Maar kon lange tijd geen duidelijke oorzaak vinden.

In het voorjaar van 2024 bleek dat het schuim veel PFAS bevatte

Het waterschap kon toen gerichter zoeken en nam direct weer op verschillende plaatsen monsters van afvalwater, bij bedrijven en bij de zuivering. Na enkele weken leidde het spoor naar een specifiek bedrijf dat afvalwater loost op de zuivering in Weurt.

Het bedrijfsproces dat verantwoordelijk lijkt te zijn voor de hoge PFAS-waarden, is stilgelegd

Het waterschap waarschuwde de omgevingsdienst. De omgevingsdienst lichtte het bedrijf in. Het bedrijf heeft het bedrijfsproces dat verantwoordelijk leek voor de hoge PFAS-waarden, direct stilgelegd. Dit speelde begin juni. Meer onderzoek was nodig naar de relatie tussen deze bron en de schuimvorming op de zuivering.

Het PFAS-probleem lijkt veroorzaakt te zijn door het betreffende bedrijf

Het waterschap liet de situatie onderzoeken door een gespecialiseerd bureau. Uit het onderzoek blijkt nu dat de hoge PFAS-waarden op de zuivering in Weurt inderdaad voor het grootste deel veroorzaakt lijken te zijn door het bedrijf dat begin juni het bedrijfsproces stil heeft gelegd. Na de stop van dit proces werd het schuimprobleem op de zuivering veel minder. Inmiddels is het schuim weg.

Het waterschap dringt aan op een PFAS-verbod

Heemraad Esther Groenenberg van Waterschap Rivierenland maakt zich zorgen over het PFAS-probleem: “Steeds vaker zien we hoge concentraties van PFAS-stoffen in het water. We kunnen ze niet uit het water halen, dus de stoffen stapelen zich op in het milieu. Bedrijven mogen geen PFAS-houdend afvalwater lozen boven de norm. Dus als dat toch gebeurt, is dat een ernstige zaak. Als waterschap dringen we, samen met andere waterschappen, aan op een verbod op productie en gebruik van PFAS.”

Er is geen direct gezondheidsrisico voor de omgeving van het bedrijf

De mensen in de directe omgeving van het bedrijf hebben niet meer risico ten aanzien van PFAS gelopen dan anderen. De PFAS-stoffen zaten in het afvalwater dat door het riool rechtstreeks naar de zuivering gaat. Ze zijn dus niet in de lucht of in de sloten of plassen in de buurt van het bedrijf terechtgekomen.

PFAS is niet helemaal weg op de afvalwaterzuivering

De oorzaak van het schuimprobleem op de zuivering lijkt nu gevonden. Dat betekent overigens niet dat er helemaal geen PFAS meer voorkomt in het afvalwater van de zuivering in Weurt. Diverse bedrijven lozen kleine hoeveelheden PFAS. Zolang ze daarmee onder de norm blijven, kunnen waterschap en omgevingsdienst daar niets tegen doen. Vergelijkbare hoeveelheden PFAS komen voor op alle afvalwaterzuiveringen van het waterschap. Het waterschap kijkt uit naar aanscherping van de norm. Én naar een PFAS-verbod. Want alleen dat kan het PFAS-probleem echt de wereld uit helpen. Nederland pleit samen met andere landen voor een Europees verbod.